Panele fotowoltaiczne przekształcają energię słoneczną w energię elektryczną, która może być wykorzystana do zasilania domów, firm i innych budynków. Jednakże, aby to możliwe, konieczne jest skuteczne przekształcenie prądu stałego generowanego przez panele na prąd zmienny, który jest zgodny z siecią elektroenergetyczną. Do tego celu stosuje się falowniki sieciowe oraz mikroinwertery. W tym artykule omówimy zarówno falowniki, jak i mikroinwertery, ich zastosowanie, zalety i wady.
Falowniki sieciowe
Falowniki sieciowe są jednymi z najbardziej popularnych urządzeń używanych w systemach fotowoltaicznych. Ich głównym zadaniem jest przekształcanie prądu stałego z paneli słonecznych na prąd zmienny, maksymalizacja mocy, optymalizacja napięcia i prądu, a także zapewnienie bezpiecznego podłączenia do sieci elektroenergetycznej.
W tradycyjnych instalacjach fotowoltaicznych panele są zazwyczaj połączone szeregowo, a cała energia trafia do centralnego falownika. Taki układ wymusza, aby wszystkie moduły pracowały z taką samą mocą. Oznacza to, że urządzenia działające efektywniej dopasowują się do sprawności najsłabszego ogniwa w łańcuchu, co prowadzi do obniżenia ogólnej wydajności systemu. Rozwiązaniem tego problemu jest zastosowanie optymalizatorów mocy, jednak wiąże się to z dodatkowymi kosztami inwestycyjnymi.
W przypadku falowników sieciowych, ważne jest zapewnienie odpowiednich zabezpieczeń, ponieważ działają one przy wysokim napięciu stałym nawet do 1000 V, co może prowadzić do wystąpienia łuku elektrycznego.
Falowniki są zazwyczaj montowane w pomieszczeniach elektrycznych lub w pobliżu paneli fotowoltaicznych, aby umożliwić ich odpowiednie chłodzenie i ochronę przed czynnikami atmosferycznymi. Warto zaznaczyć, że w porównaniu do mikroinwerterów mają one zwykle krótszą żywotność, wynoszącą około 10 lat. Jednak występują w różnych wariantach, co umożliwia inwestorom dobór idealnego modelu do swojej konkretnej instalacji.
Zalety falowników sieciowych:
- wyższa efektywność w przypadku większych instalacji, gdzie wiele modułów jest podłączonych do jednego falownika,
- mniejszy koszt początkowy,
- montaż w łatwo dostępnym miejscu umożliwia bezproblemowy serwis lub wymianę,
- uproszczona instalacja, ponieważ tylko jeden falownik jest używany do podłączenia całego systemu,
- szeroko stosowane i popularne na rynku, co oznacza łatwiejszy dostęp do różnych modeli i części zamiennych.
Wady falowników sieciowych:
- zacienienie jednego modułu negatywnie wpływa na wydajność całego systemu,
- ze względu na swoją konstrukcję wymagają większej liczby zabezpieczeń,
- wysokie napięcie stałe do 1000 V,
- przy rozbudowie systemu konieczność wymiany falownika na większy lub budowy dodatkowej niezależnej instalacji przy użyciu kolejnego falownika.
Mikroinwertery
Mikroinwertery to stosunkowo nowa technologia w dziedzinie fotowoltaiki, która różni się od tradycyjnych falowników sieciowych. Mikroinwertery są montowane bezpośrednio przy każdym panelu fotowoltaicznym i przekształcają prąd stały generowany przez ten panel na prąd zmienny.
Dzięki zastosowaniu mikroinwerterów, każdy panel słoneczny działa niezależnie, co oznacza, że żadne zacienione panele ani awaria jednego z nich nie wpływa na efektywność pozostałych, umożliwiając im prace z maksymalną wydajnością.
Dodatkowo, w instalacjach opartych na mikroinwerterach, gdzie prąd nie jest konwertowany ze wszystkich modułów w łańcuchu, maksymalne napięcie stałe nie przekracza 65 V, co oznacza większe bezpieczeństwo całego systemu.
Warto zwrócić uwagę, że żywotność mikroinwerterów, w porównaniu do falowników sieciowych, jest dłuższa ze względu na ich indywidualną konstrukcję i rozproszone obciążenie i może wynosić aż do 25 lat.
Zalety mikroinwerterów:
- każdy moduł pracuje niezależnie z maksymalną wydajnością,
- bezpieczniejsze rozwiązanie, ze względu na pracę na niższych napięciach,
- łatwa identyfikacja problemów, ponieważ każdy moduł jest indywidualnie monitorowany,
- możliwość rozbudowy systemu w przyszłości poprzez dodawanie kolejnych mikroinwerterów,
- koszt porównywalny do tradycyjnych instalacji,
- możliwość stworzenia bardzo małych instalacji (np. balkonowych).
Wady mikroinwerterów:
- wyższy koszt początkowy związany z większą liczbą potrzebnych mikroinwerterów,
- trudna dostępność do mikroinwertera w przypadku awarii,
- konieczność instalacji i konserwacji większej ilości urządzeń, co może być bardziej czasochłonne i kosztowne,
- mniejsza dostępność różnych rozmiarów i mocy mikroinwerterów, co może być ograniczające przy projektowaniu bardziej rozbudowanych instalacji.
Porównanie zalet i wad mikroinwerterów i falowników sieciowych
Poniżej porównamy oba urządzenia. Przyjrzymy się kilku kategoriom, które będą pomocne w zrozumieniu różnicy tych dwóch rozwiązań.
Tabela 3. Porównanie zalet i wad mikroinwerterów i falowników sieciowych.
Kategoria | Falowniki sieciowe | Mikroinwertery |
Wydajność systemu | Zależy od wydajności najmniej efektywnego panelu | Najwyższa możliwa, ponieważ każdy moduł pracuje z maksymalną mocą |
Skalowalność | Ograniczona przez moc falownika | Łatwość dodawania nowych paneli do instalacji |
Koszty | Niższe koszty początkowe | Wyższe koszty początkowe |
Monitorowanie | Monitorowanie całej instalacji | Indywidualne monitorowanie dla każdego panelu |
Bezpieczeństwo | Wymaga większej ilości zabezpieczeń | Bezpieczne, niższe napięcie w module PV |
Wykrywanie błędów | Wykrywanie błędów dla całego łańcucha modułów | Wykrywanie błędów na poziomie pojedynczego modułu |
Serwisowanie | Łatwy dostęp do urządzenia | Utrudniony dostęp do urządzenia |
Lokalizacja | Zainstalowany w jednym centralnym miejscu | Zamontowany pod każdym panelem fotowoltaicznym |
Optymalizacja | Działa na najwydajniejszych poziomach przy optymalnych warunkach | Działa na najwydajniejszych poziomach nawet przy nieoptymalnych warunkach |
Skomplikowanie systemu | Prostota i mniejsza liczba punktów awarii | Większa liczba urządzeń, bardziej złożone układy |
Podsumowanie
Falowniki sieciowe i mikroinwertery są kluczowymi elementami systemów fotowoltaicznych, umożliwiającymi efektywną konwersję energii słonecznej na prąd przemienny. Wybór między tymi dwoma rozwiązaniami zależy od wielu czynników, takich jak rozmiar instalacji, budżet, oczekiwana wydajność i preferencje inwestora.
Falowniki sieciowe są często stosowane w większych instalacjach, oferując efektywność, zaawansowane funkcje i atrakcyjną cenę, jednakże są bardziej podatne na wpływ zacienienia.
Z kolei mikroinwertery są idealne do mniejszych instalacji, zapewniając maksymalną wydajność paneli, większe bezpieczeństwo oraz łatwość rozbudowy.
Podsumowując, wybór miedzy falownikami sieciowymi a mikroinwerterami powinien być podejmowany na podstawie indywidualnych preferencji, charakterystyki instalacji oraz dostępnych środków finansowych. W przypadku większych systemów PV, gdzie prostota i niższe koszty są ważne, falowniki sieciowe stanowią optymalne rozwiązanie. Natomiast dla mniejszych i bardziej złożonych instalacji, które wymagają optymalizacji na poziomie paneli i wyższej elastyczności, mikroinwertery mogą być bardziej odpowiednie. Warto pamiętać, że przed dokonaniem wyboru konsultacja z profesjonalistą może pomóc w podjęciu optymalnej decyzji, która zapewni doskonałą wydajność i długoterminową rentowność instalacji fotowoltaicznej.
Potrzebujesz pomocy w doborze idealnego rozwiązania do Twoich potrzeb? Wypełnij nasz formularz kontaktowy, a nasz specjalista pomoże Ci za darmo!
Źródła:
[1] https://www.solarreviews.com/blog/pros-and-cons-of-string-inverter-vs-microinverter